PHÒNG SẠCH LÀ GÌ ?

Chác chắn ai trong mỗi chúng ta đã từng nhìn thấy hình ảnh của các kỹ sư, nhân viên hay công nhân của mootj số nhà máy mặc những bộ quần áo kín mít, với mũ, với khẩu trang, với găng tay trong khi làm việc. Đó chính là những tư trang bắt buộc khi họ làm việc trong phòng sạch. Vậy “phòng sạch” là gì?

1.      Phòng sạch là gì?

Nói một cách đơn giản “phòng sạch” là một phòng rất sạch. Theo tiêu chuẩn ISO 14644-1 thì đó là một phòng mà nồng độ của hạt lơ lửng trong không khí bị khống chế và được giảm đến tối thiểu, ngoài ra các yếu tố khác trong phòng như nhiệt độ, độ ẩm, áp suất đều có thể khống chế và điều khiển.

Phòng sạch thường là một phòng khép kín, trong đó lượng bụi trong không khí được hạn chế ở mức thấp nhất, nhằm tránh gây bẩn cho các quá trình nghiên cứu, chế tạo và sản xuất. Đồng thời, nhiệt độ, áp suất và độ ẩm của không khí đều được khống chế và điều khiển được để có lợi nhất cho các quá trình trên. Ngoài ra, phòng còn đảm bảo vô trùng, không có các khí độc hại theo đúng nghĩa “sạch’ của nó.

2.      Lịch sử của phòng sạch, sự cần thiết của phòng sạch

Phòng sạch được sử dụng đầu tiên trong lĩnh vực y tế. Lần đầu tiên đó là các nghiên cứu của Pastuer, Koch, Lister…nhằm tìm ra nguyên nhân của một số căn bệnh là do nhiễm khuẩn.

Khi chiến tranh thế giới thứ 2 nổ ra, phòng sạch được sử dụng cho sản xuất nhằm cải tiến sung ống, vũ khí quân sự. Phòng sạch thời gian đó mới chỉ ở mức sơ khai là làm sạch bằng các hệ thống hút bụi, hút ẩm đơn giản khác xa so với ngày nay.

Tiếp đến, nhờ có sự thúc đẩy từ ngành nghiên cứu về hạt nhân, sinh, hóa phòng sạch được phát triển lê một tầm cao mới. Các hệ thống lọc không khí được ra đời, các phòng sạch với dung tích lớn, hệ thống lọc khí hiện đại và được đầu tư mạnh.

Các công ty sản xuất, lắp ráp linh kiện điện tử, bản mạch thường xuyên gặp các vấn đề hỏng sản phẩm do sự có mặt của các hạt bụi trong không khí nên phòng sạch đặc biệt được chú trọng đến sự không nhiễm bụi. Từ đó, các hệ thống được nhân rộng phát triển, các hệ thống điều khiển, hệ thống lọc, theo đó là các sản phẩm quần áo bảo hộ nhằm chống bụi bẩn cho phòng.

Và đến nay, phòng sạch được sử dụng cho rất nhiều lĩnh vực: y tế, khoa học kỹ thuật vật liệu, linh kiện điệ tư, sinh, lý, hóa, cơ khí chính xác, dược, thực phẩm, bán dẫn…

3.      Phòng sạch tiêu chuẩn

Tiêu chuẩn đầu tiên của phòng sạch là hàm lượng bụi, tức là hàm lượng các hạt bụi lơ lửng trong không khí được khống chế đến mức nào. Nếu ta so sánh một cách hình tượng, đường kính sợi tóc người vào cỡ 100um, hạt bui trong phòng có thể có đường kính từ 0.5 đến 50um

Các tiêu chuẩn của phòng sạch lần đầu tiên được đưa ra vào năm 1963 tại Mỹ, và hiện nay đã trở thành các tiêu chuẩn chung cho thế giới. Đó là các tiêu chuẩn qui định hạt bui trong một đơn vị thể tích không khí. Người ta chia thành các mức kích cỡ bụi và loại phòng được xác định bởi số hạt bụi có kích thước lớn hơn 0.5um trên một thể tích là 1 foot khối không khí trong phòng.

4.      Tầm quan trọng của thiết bị phòng sạch

Các thiết bị, đồ dùng và dụng cụ trong phòng sạch chính là một yếu tố rất lớn tác động trực tiếp đến chất lượng phòng sạch trong việc nghiên cứu cũng như sản xuất. Có thể kể tên các thiết bị đồ dùng như: Quần áo, mũ, khẩu trang, kính, găng tay, buồn tắm khí airshower, pasbox… nấu không chọn lựa đúng các sản phẩm tiêu chuẩn dùng cho phòng sạch thì rất có thể dẫn đến các hậu quả nghiêm trọng trên sản phẩm.